Posted by در گاه شماری ایران باستان هر یک از 30 روز ماه نام ویژهای دارد, روز نخست هر ماه با اورمزد (نام خدا) شروع می شود و علاوه بر آن نام 12 ماه سال نیز در آن جای دارد و هر گاه نام روز با نام ماه یکی شود آن روز را جشن می گرفتند .
یکی از جشن های فرخنده ای که نیاکان ما با جشن و سرور و شادمانی بر پا می ساختند جشن سپندار مذ در اوستا سپنتا آرمئیتی تیش و در فارسی اسفندگان می باشد .
پنجمین روز از هر ماه به نام سپندارمذ یا سپنتا آرمئیتی است که چهارمین امشاسپند در دین زرتشت می باشد و در گاهشماری کنونی برابر با 29 بهمن ماه میباشد .
سپنتا به معنی افزاینده, پاک و مقدس آرمئتی به معنی عشق ,مهر و فروتنی پاک که در طبیعت نگهبانی زمین و حامی و راهنمای احساسات و قلب ها ی زنان نیک پارسا را دارد همچنانکه در گاتها سروده های اشو زرتشت اسپنتمان بارها از آرمئیتی به معانی مختلف یاد شده است :
” کسی که از نیروی معنوی و منش نیک و راستی و پاکی برخوردار باشد و آرمئیتی باعشق و ایمان بکالبد او پایداری و استواری بخشد ,بیگمان چنین فردی در آزمایش سخت زندگی پیروز گردیده و در زمره ی بندگان نیک تو ای پروردگار ,محسوب خواهد شد .” (یسنا , هات 30 بند 7)
” ای خداوند خرد و ای امشاسپندان , لطف و نگاه خود را از ما کوتاه مدارید تا پرتو فروزگان راستی و پاکی (اشا) , عشق و آرمان پاک ( سپند آرمئیتی ) و اندیشه ی پاک (وهومن) و نیروی معنوی و پادشاهی بر خویش (خشتر) بدست آورده و با پرورش آن بر هوا خواهان دروغ (دروگ) پیروز گردیم .” ( یسنا , هات 31 بند 4 )
” از آن توست آرمئیتی (آرمان پاک ) , از توست خرد مینوی جهان آفرین , ای خداوند جان وخرد , تو به بندگان خویش نیروی اختیار راه نیک و بد بخشیدی تا اینکه راهی برگزینند که راهنما بدانها نشان داده و یا آنکه رهبر دروغین نشان داده است.” (یسنا ,هات 31 بند 9)
“…. ای آرمئیتی (نشان ایمان و مهرورزی ), آن پرتو ایزدی که پاداش زندگانی سراسر نیک منشی است , به من ارزانی دار .” (یسنا ,هات 43 بند 1)
“… آرمئیتی نور مهر و ایمان را در دل رادمردان روشن کرده و آنان را بسوی راستی رهبری خواهد نمود …….” (یسنا ,هات 43 بند 6)
“… پروردگارا , آرمئیتی (نور ایمان ) را در دلهای ما روشن ساز تا در پرتو آن , کارهای ما بسوی راستی و درستی گرایش پیدا کند , ای مزدا, ما را راهنمایی کن تا بهترین خواست و آرزوی ما , رسیدن به تو باشد .” ( یسنا ,هات 44 بند 10)
آرمئیتی مظهر هماهنگی ,آرامش, آشتی , ایمان و فداکاری است و با فکر رسا هنگام تردید و دو دلی با نور ایمان و عشق بدون چشم داشت به یاری قلب ها می آید و آنان را راهنمایی میکند همچنانکه در گاتها ,یسنا,هات 31 بند 12 آمده است :
” همان گاه , چه دروغگو و راستگو و چه دانا و نادان ,هر یک باوری را که در دل و اندیشه دارد , آشکار خواهد ساخت و هر جا تردید و دو دلی وجود داشته باشد , آرمئیتی ( نشان و مظهر ایمان و فداکاری ) , به کمک روان شتافته و او را راهنمایی خواهد نمود .”
در اوستا نیز بارها از زنان نمونه ستایش شده است:
“…این زمین را با زنانی که بر روی آن زندگی می کنند می ستاییم , ای اهورا مزدا ما میستاییم زنانی را که در اثر درستکاری و راستی نیرو مند شده اند …”
“کدبانوی خانه را که اشو و سردار اشو می باشد میستاییم , زن پارسایی را می ستایم که بسیار نیک اندیش ,بسیار نیک گفتار , بسیار نیک کردار , فرهیخته و یاری رسا شوهر خود و اشو باشد . ای اهورامزدا ما می ستیاییم زنان یاری رسان و با محبت را …”
کدبانوی خانه را که اشوو سردار اشو می باشد می ستاییم , زن پارسایی را می ستاییم که بسیار نیک اندیش, بسیار نیک گفتار, بسیار نیک کردار , فرهیخته و یاری رسان شوهر خود و اشو باشد. ای اهورا مزدا ما می ستاییم زنان یاری رسان و با محبت را…”
نیاکان ما از دیر باز تا به امروز به ویژه زرتشتیان این پرتوی پاک اهورایی را به دلیل یکی شدن نام روز و نام ماه و احترام به امشاسپند سپنتا آرمئیتی که با ویژگی های عاطفی زن برابری دارد را روز مادر ( روز زن یا عشق ) می نامیدند و جشن فرخنده ای را به پاس قدر دانی از زحمات و تلاش همسران و مادرانشان بر پا می کنند .
همچنانکه , ابو ریحان بیرونی در کتاب آثار الباقیه می نویسد :
” روز سپندار مز به جهت یکی شدن نام روز و ماه ,عید زنان بوده است و مردان به زنان هدیه می دادند و هنوز این رسم در اصفهان و ری و پهله مانده است و به فارسی مزدگیران گویند”
در این روز تمامی مادران و زنان پارسا که با پیروی از آرمئیتی , مادر و همسری نمونه و شایسته بودند و فرزندان فرهیخته و نیکویی به جامعه تحویل داده بودند فارغ از کار خانه از همسران و فرزندان خود هدیه میگیرند.
در گذشته میان برخی از ایرانیان , زنان لباس های نو بر تن میکردند و برنامه های شادی در تالار آدریان ها برگزار می شد و هدیه هایی به پاس قدر دانی به آنان داده می شد.
هم اکنون زرتشتیان روز سپندار مذ را به نام زنان پارسا و نیکو کار گرامی می دارند. باشد که ما نیز این جشن فرخنده را برگزار نموده و از زحمات مادران و زنان پارسا و نیکو قدر دانی کنیم.
ما را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید و برای ما نظرات خود را بنویسید.
